Bent u huurder of verhuurder van een handelsruimte in België? Dan is het belangrijk om te weten wanneer de Handelshuurwet van toepassing is. Deze wet biedt huurders van handelspanden extra bescherming, maar geldt alleen in specifieke situaties. In dit artikel leggen we in eenvoudige taal uit wanneer de wet speelt, welke voorwaarden gelden en wat dit in de praktijk betekent.
In dit artikel ontdekt u onder andere:
- wat de toepasselijke wetgeving is,
- wat de vijf toepassingsvoorwaarden voor handelhuur zijn,
- en wanneer er bij uitzondering geen sprake is van handelshuur.
Toepasselijke wetgeving
Artikel 1 van de Handelshuurwet bepaalt wanneer de handelshuurwetgeving van toepassing is. Deze wet geldt automatisch zodra vijf wettelijke voorwaarden cumulatief vervuld zijn. Dat betekent dat alle vijf de voorwaarden aanwezig moeten zijn. Ontbreekt er één, dan valt de huurovereenkomst niet onder de Handelshuurwet.
Opgelet, artikel 2 van de Handelshuurwet voorziet daarnaast in een aantal uitzonderingen. Zelfs wanneer alle vijf de voorwaarden vervuld zijn, kan het toch gebeuren dat de Handelshuurwet niet geldt. Deze uitzonderingen lichten we hieronder verder toe.
De vijf voorwaarden voor toepassing van de Handelshuurwet
Er is een huurovereenkomst waarbij een huurprijs betaald wordt
Er moet een huurovereenkomst zijn, schriftelijk of mondeling, waarbij een huurprijs wordt afgesproken. Zelfs een mondelinge overeenkomst kan dus onder de Handelshuurwet vallen, zolang de betaling van de huurprijs aantoonbaar is.
Voorbeeld: Je gebruikt een winkelruimte en betaalt maandelijks €1.000 huur. Dit volstaat, ook als dit enkel mondeling is afgesproken.
Het gaat om een onroerend goed (of een deel ervan)
De wet geldt voor onroerend goed, zowel gebouwd als onbebouwd. Het kan ook gaan om een gedeelte van een pand, bijvoorbeeld één verdieping of een winkelruimte in een groter gebouw.
Het goed wordt gebruikt voor kleinhandel of een ambachtsman met direct klantencontact
De handelshuur geldt enkel wanneer het goed wordt gebruikt voor verkoop van producten of diensten aan het grote publiek, of activiteiten waarbij een ambachtsman rechtstreeks contact heeft met klanten.
Voorbeeld: Een bakkerij, kapsalon of kledingwinkel valt onder de wet.
Een groothandel zonder rechtstreeks klantencontact niet.
Het pand is in hoofdzaak bestemd voor handelsgebruik
Het pand moet voornamelijk gebruikt worden voor handelsdoeleinden. Wanneer een pand meerdere functies heeft, kijkt men naar het belangrijkste gebruik.
Voorbeeld:
- Een woning met een kleine praktijkruimte voor massages: overwegend geen handelshuur.
- Een winkel met een klein woongedeelte achteraan: overwegend wel handelshuur.
De verhuurder aanvaardt de handelsbestemming
De verhuurder moet de handelsbestemming uitdrukkelijk of stilzwijgend aanvaarden, bij het afsluiten van de overeenkomst of later.
- Uitdrukkelijk: de overeenkomst vermeldt duidelijk dat het pand voor handel bedoeld is.
- Stilzwijgend: de verhuurder weet dat het pand voor handel gebruikt wordt en stemt in door niets te ondernemen.
Uitzonderingen voor toepassing van de Handelshuurwet
Opgelet, niet in alle gevallen geldt de Handelshuurwet, zelfs niet als de vijf wettelijke voorwaarden vervuld zijn. De wet voorziet namelijk in een aantal specifieke uitzonderingen.
- Korte huurovereenkomsten (≤ 1 jaar)
De Handelshuurwet is niet van toepassing op schriftelijke huurovereenkomsten die een looptijd hebben van één jaar of korter.
Voorbeeld:
Een pop-upwinkel huurt een pand voor 8 maanden met een schriftelijk contract. In dat geval geldt de Handelshuurwet niet, tenzij het contract later wordt verlengd boven de grens van één jaar.
Let op: Bij mondelinge huurovereenkomsten geldt deze uitzondering niet. Mondelinge overeenkomsten vallen wél onder de Handelshuurwet, ongeacht de duur.
- Onroerende goederen vrijgesteld van grondbelasting
Als een pand is vrijgesteld van de grondbelasting op basis van artikel 4, §2 van de Wet van 7 maart 1924, dan geldt de Handelshuurwet niet. Dit komt zelden voor, maar het kan bijvoorbeeld spelen bij kerkelijke eigendommen of bepaalde openbare gebouwen.
- Huur toegestaan door een voorlopige bewindvoerder
Wanneer een voorlopige bewindvoerder een huurovereenkomst afsluit over goederen van iemand anders, valt deze huur buiten de Handelshuurwet. Dit geldt enkel zolang de bewindvoerder tijdelijk optreedt.
- Onroerende goederen met een gering inkomen
Voor panden met een zeer laag kadastraal inkomen kan de Handelshuurwet buiten toepassing blijven. Het precieze grensbedrag wordt vastgelegd in een koninklijk besluit. Dit speelt bijvoorbeeld bij oude, kleine panden met weinig opbrengst.
- Onroerende goederen onteigend of verworven voor openbaar nut
Huurovereenkomsten voor panden die door een openbaar bestuur of een instelling van openbaar nut zijn onteigend of verworven, vallen buiten de Handelshuurwet. Denk aan panden die eigendom zijn van de overheid, bijvoorbeeld voor stadsvernieuwing of openbare infrastructuur.
Veelgestelde vragen (FAQ)
Hoe bewijs ik dat de Handelshuurwet van toepassing is?
Wie zich op de rechten uit de Handelshuurwet wil beroepen, draagt de bewijslast dat de wet van toepassing is. U kunt met alle middelen van recht bewijzen dat de wettelijke voorwaarden vervuld zijn.
Denk aan:
- bankafschriften van huurbetalingen,
- getuigenverklaringen,
- e-mails en sms-berichten,
- facturen,
- etc.
Kan er afgesproken worden dat de Handelshuurwet niet van toepassing is?
Nee, dat kan in principe niet. Als aan deze vijf voorwaarden voldaan is, geldt de Handelshuurwet automatisch. U kunt deze wetgeving niet contractueel uitsluiten, want ze is van zogenaamd ‘dwingend recht’. Zelfs als u de overeenkomst een andere naam geeft, zal de handelshuur toch van toepassing zijn zodra aan de voorwaarden voldaan is.
Er bestaat een uitzondering in de bezetting ter bede, maar dit is zeldzaam en hier moeten goede redenen voor zijn.
Heeft u nog vragen?
Twijfelt u of de Handelshuurwet in uw situatie van toepassing is? Of heeft u een andere gerelateerde vraag? Contacteer ons voor een gesprek!
